Tarım sektörünü ayağa kaldıran Hazine destekli düşük faizli tarımsal kredilerdeki faiz artışı kararı, kamuoyundan gelen yoğun tepkiler üzerine geri çekildi. Ünlü tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım, faiz oranlarındaki değişikliğin iptal edildiğini duyururken, çiftçinin önemli bir maliyet artışından kurtulduğu belirtildi.
24 Ekim tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ilk Cumhurbaşkanı Kararı ile, Ziraat Bankası, Ziraat Katılım ve Tarım Kredi Kooperatifleri aracılığıyla kullandırılan sübvansiyonlu kredilerde faiz indirim oranları yarı yarıya azaltılmıştı.
Bu düzenleme, çiftçinin ödeyeceği kredi faizini ortalama yüzde 21,5’ten yaklaşık yüzde 32’ye yükselterek üreticinin finansman maliyetine 10 puanlık bir yük getirmişti.
Ünlü tarım yazarı Ali Ekber Yıldırım; üreticiler, kuraklık, don, aşırı sıcaklar, dolu gibi doğal afetler ve şap hastalığı gibi sorunlarla mücadele eden çiftçilerin, bu kararla birlikte finansman maliyetlerinin artacağını ve bunun da doğrudan üretim maliyetleri ile fiyatlara yansıyacağını belirtmişti. Karar, maliyetler altında ezilen üreticiler için "yeni bir darbe" olarak nitelendirilmişti.
Faiz artışının yanı sıra, ilk kararla Tarımsal Yenilenebilir Enerji, Soğuk Hava Depo ve Arazi Alımı gibi kritik yatırım alanlarında kredi üst limitleri de yarı yarıya düşürülerek büyük çaplı yatırımların önü kısıtlanmıştı.
Geri Adım 30 Ekim Kararıyla Geldi
Çiftçiler ve kamuoyundan gelen sert tepkiler üzerine hükümet beklenen adımı attı. 30 Ekim 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yeni bir Cumhurbaşkanı Kararı ile, faiz indirim oranlarını yarı yarıya azaltan ve çiftçiye ilave faiz yükü getiren 24 Ekim tarihli düzenleme yürürlükten kaldırıldı.
Bu kararla birlikte, sübvansiyonlu tarım kredilerinde faiz indirimi eski oranlarla devam edecek. Ali Ekber Yıldırım bu gelişmeyi, "Sübvansiyonlu kredilerde faiz indirimi eski oranlarla devam edecek. Çiftçinin faiz yükünü artıran karar yürürlükten kaldırıldı," ifadeleriyle duyurarak kararın önemini vurguladı.
Ancak Kredi Limitleri Kısıtlı Kalmaya Devam Ediyor
Faiz artışının iptal edilmesi çiftçiler için önemli bir rahatlama sağlasa da, ilk kararda yapılan bazı önemli kısıtlamalar devam ediyor. Yeni düzenlemede kredi limitleri sabit kaldı, yani ilk kararla getirilen kredi üst limitlerinin düşürülmesi yönündeki değişiklikler yürürlükte kalmaya devam ediyor.
Yıldırım; "Tarımsal Yenilenebilir Enerji kredisi üst limiti 15 milyon liradan 7,5 milyon liraya, Arazi Alımı limiti ise 10 milyon liradan 5 milyon liraya düşürülmüş durumda. Ayrıca, çiftçilerin Hazine destekli krediden faydalanabilmesi için vergi ve SGK’ya vadesi geçmiş borcu bulunmadığına dair belge şartı gibi destek şartlarını zorlaştıran uygulamaların da devam ettiği belirtti.
Tarım yazarı, faiz indirimi eski haline dönse de, düşük kredi limitleri ve zorlu şartların büyük çaplı tarımsal yatırımların önünde engel teşkil etmeye devam ettiğini ifade etti.
