Ancak geleneksel sigaraya alternatif olarak piyasaya sürülen e-sigaralar, “daha az zararlı” oldukları iddiasıyla hızla yayılırken, bilimsel veriler bu algının gerçeği yansıtmadığını ortaya koyuyor. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Bahadır, özellikle gençler arasında e-sigara kullanımının endişe verici boyutlara ulaştığını belirtti. Bahadır, gençlerde e-sigara deneme oranlarının yüzde 12 ile 50 arasında değiştiğini aktararak, “E-sigara kullanan gençlerin geleneksel sigaraya başlama ihtimali altı kat artıyor” dedi.
Aromalar gençleri cezbediyor, toksik maddeler ciddi hasar bırakıyor
E-sigaraların içeriğinde nikotinin yanı sıra propilen glikol, bitkisel gliserin ve çeşitli aroma vericiler bulunduğunu hatırlatan Bahadır, meyve, tatlı ve mentol gibi aromaların gençler için cazip hale getirildiğini vurguladı. Bu maddelerin yüksek sıcaklıklarda toksik bileşiklere dönüştüğünü ifade eden Bahadır, “Bu bileşikler insan sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkiler bırakıyor” uyarısında bulundu.
EVALI riskine dikkat: “Kısa sürede bile ölümcül olabilir”
Prof. Dr. Bahadır, elektronik sigara kullanımının solunum sistemi üzerindeki zararlarına da değindi. Akciğer dokusunda iltihaplanma, solunum güçlüğü ve EVALI (Elektronik Sigara ile İlişkili Akciğer Yaralanması) gibi ciddi tabloların ortaya çıkabildiğini belirten Bahadır, “EVALI kısa süreli kullanımda bile solunum yetmezliği ve ölüme yol açabilir” dedi.
Nikotin maruziyetinin kalp atım hızını ve tansiyonu artırdığını belirten uzman, kalp-damar hastalıkları riskinin yükseldiğini; ergenlerde ise dikkat, öğrenme ve hafıza üzerinde kalıcı bozulmalara yol açabileceğini kaydetti. Gebelikte kullanımın düşük doğum ağırlığı ve erken doğum gibi riskleri artırdığı da vurgulandı.
Pasif maruziyet de tehlikeli: “Ağır metaller ve toksik bileşikler ortama yayılıyor”
E-sigaraların yalnızca kullanıcıya değil, çevresindekilere de zarar verdiğini belirten Bahadır, e-sigara buharının ortama nikotin, ağır metaller ve toksik bileşikler saçtığını ifade etti. Bu durumun özellikle çocuklar, yaşlılar, astım ve kalp hastalığı bulunan bireyler için ciddi risk oluşturduğu belirtildi.
Türkiye’de kullanım ve satış yasak: “Kanun açık ve kapsamlı”
Türkiye’de e-sigara ve ısıtılmış tütün ürünlerine yönelik yasal çerçevenin net olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Ayşe Bahadır, 4207 Sayılı Kanun’un 2013’te yapılan düzenleme ile elektronik nikotin sağlayıcı ürünleri de kapsadığını söyledi. 2020 yılında yürürlüğe giren Cumhurbaşkanı Kararı ile bu ürünlerin ithalatı ve satışı tamamen yasaklandı.
Bahadır, yalnızca satışın değil kullanımın da yasak olduğuna dikkat çekerek, “Türkiye’de e-sigara ve ısıtılmış tütün ürünleri; kapalı alanlarda, toplu taşıma araçlarında ve kamuya açık yerlerde kesin olarak yasaktır” ifadelerini kullandı.
Çift kullanım bağımlılığı artırıyor
Bazı araştırmaların e-sigaraların sigarayı bırakmaya yardımcı olabileceğini öne sürdüğünü hatırlatan Bahadır, ancak saha verilerinin çoğunun bunun aksini gösterdiğini söyledi: “Kullanıcıların büyük kısmı hem e-sigara hem geleneksel sigarayı birlikte tüketiyor. Bu da e-sigaraların bağımlılığı azaltan değil, sürdüren bir araç olduğunu gösteriyor.”
Toplumun bilinçlendirilmesi kritik önemde
Son olarak elektronik sigaraların “daha az zararlı” olduğu yönündeki iddiaların bilimsel dayanağının olmadığını söyleyen Prof. Dr. Ayşe Bahadır, toplumun bu konuda doğru bilgilendirilmesi gerektiğini belirtti. Bahadır, “Bu ürünlerin üretimi, ithalatı, satışı ve kullanımına yönelik mevcut yasakların kararlılıkla sürdürülmesi ve denetimlerin güçlendirilmesi büyük önem taşıyor” dedi.
