Kaz Dağları'nın eteklerinde, zeytin ağaçları ve çam ormanları arasında gizlenmiş bir köy var: Yeşilyurt. Çanakkale'nin Ayvacık ilçesine bağlı olan ve Küçükkuyu’ya sadece 3 kilometre uzaklıktaki bu köy, son yıllarda hem tarihiyle hem de turistik yapısıyla dikkat çekiyor. Eski adıyla “Büyük Çetmi” olarak bilinen bu yerleşim, 1355 yılında Oğuzların Çetmi boyu tarafından kurulmuş.
Türk-Rum ortak yaşamı ve mübadele izleri
Uzun yıllar boyunca Türkler ve Rumlar birlikte yaşamış bu köyde. Rumlar, taş ve demir işçiliğindeki ustalıklarıyla köyün alt kesimine bugün “Kilise Mahallesi” olarak bilinen bölgeye yerleşmişler. 1923’teki mübadele ile Girit'e göç eden Rumların yerine ise Girit’ten gelen Türkler köye yerleşmiş.
Midilli’den gelen taş ustalarının inşa ettiği cami
Köyün merkezinde bulunan Yeşilyurt Camii, 1700’lü yıllarda inşa edilmiş. Ancak camiyi farklı kılan sadece tarihi değil, mimarisi de dikkat çekici. Midilli’den gelen Rum taş ustaları tarafından yapılan cami, kiliseyi andıran mimarisiyle görenleri şaşırtıyor. İçinde ise Cumhuriyet’in ilk yıllarından kalma ahşap detaylar, tavan işlemeleri ve Türk bayrağı motifleri dikkat çekiyor.
Sarı taşlı evler, artık butik otel
Yeşilyurt’un taş evleri, komşu köy Nusratlı’dan çıkarılan sarı taşlarla yapılmış. Sit alanı ilan edilen köyde yeni yapı izni verilmediği için eski evler restore edilerek turizme kazandırılmış. Bu taş evlerin büyük bölümü bugün butik otel olarak hizmet veriyor. Özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerden kaçıp doğayla iç içe bir tatil arayanların uğrak noktası haline gelmiş durumda.
Çetmi Tatlısı ve manlama ile yerel lezzet keşfi
Köy, sadece taş evleri ve doğasıyla değil, mutfağıyla da dikkat çekiyor. Elma ve tahinle yapılan “Çetmi Tatlısı”, sigara böreğini andıran ama çok daha özgün bir tat sunuyor. Bir diğer yerel lezzet ise “Manlama”... Kıymalı gözleme üzerine dökülen yoğurtlu sosla servis edilen bu yemek, köye gelenlerin favorisi.
Yeşilyurt Köyü’nde sadece nostalji değil, yenilik de var. Karye Müze Otel tarafından açılan Teknoloji Müzesi, antika eşyalar ve modern tasarımıyla dikkat çekiyor. Otelin bahçesinde yer alan köpek mezarı ve sevimli hayvanlar, köye gelen ziyaretçileri hem şaşırtıyor hem de gülümsetiyor.
Doğayla baş başa, taş sokaklarda huzur
Köyün taş döşeli sokaklarında yürürken kuş sesleri arasında kaybolabilir, cıvıl cıvıl kedilere ve tavuklara rastlayabilirsiniz. Zeytin bahçeleriyle çevrili bu sevimli köy, doğayla baş başa kalmak isteyenlere tam anlamıyla huzur vadediyor.
Ulaşım da artık çok kolay
İstanbul’dan aracıyla yola çıkanlar için Çanakkale 1915 Köprüsü büyük bir kolaylık sağlıyor. Dilerseniz otobüsle Küçükkuyu’ya gelip, oradan köy minibüsleriyle Yeşilyurt’a ulaşabilirsiniz.