İstanbul Kadıköy il olacak mı? Beklenen açıklama geldi. İşte il olması beklenen ilçelerden olan Kadıköy hakkında tüm merak edilenler.
İstanbul Kadıköy il olacak mı? Beklenen açıklama geldi
Kadıköy
Kadıköy’ün köklü bir geçmişi vardır ve M.Ö. 675 yılında kurulduğu düşünülmektedir. Fikirtepe’de Fenikeliler tarafından M.Ö. 1000 yıllarında Harhadon adlı bir ticaret kolonisi kurulmuştur. Fikirtepe’deki bu ilk yerleşim alanının karşısında, Moda Burnu ile Yoğurtçu arasında, Halkedon (Bakır Ülkesi) adı verilen ikinci bir yerleşim bölgesi daha bulunmaktadır. Halkedon (Kalkedon), Apollon Tapınağı ile tanınmıştır.
Haydarpaşa Çayırı, Halkedonlular tarafından at yarışları düzenlemek için kullanılmıştır. M.Ö. 658’de Sarayburnu’na yerleşen Bizans, bölgenin güzelliğine hayran kalmış ve Kadıköy’deki insanları “kör” olarak nitelendirmiştir. Bu nedenle, Kadıköy bazı kaynaklarda “Körler Diyarı” olarak anılmıştır.
İstanbul’un fethinin ardından, Fatih Sultan Mehmet, Halkedon’u Nasrettin Hoca’nın kızının torunu ve İstanbul’un ilk Kadısı olan Celalzade Hızır Bey’e emanet eder. Bu durum sonucunda yerleşim yerinin adı Kadıköy olarak değiştirilmiştir. 18. yüzyıl, özellikle Lale Devri’nde Kadıköy ve çevresinin popüler bir gezi alanı haline geldiği bir dönemdir. Haydarpaşa, Yoğurtçu, Moda, Kuşdili çayırları ve Uzun Çayır, halkın sıkça ziyaret ettiği yerler arasındadır. 18. yüzyılda, Kadıköy’de daha önce Türkler ve Rumlar yaşarken, Ermenilerin de yerleşmeye başladığı görülür.
19. yüzyılın ikinci yarısında Kadıköy ve çevresi hızlı bir gelişme gösterir. Selimiye Kışlası ve Haydarpaşa Askeri Hastanesi gibi önemli yapıların inşası, bu gelişmelerin başlangıcını işaret eder. Bu gelişmeleri takiben, şehir içi vapur işletmeciliği ve Haydarpaşa-İzmit demiryolu hattının açılması gibi iki önemli olay daha gerçekleşir.
19. yüzyılın sonlarına doğru, Moda bölgesinde gayrimüslimler ve Levantenlerin yerleşmeye başladığı görülür. Aynı dönemde, II. Abdülhamid döneminin (1876-1909) önde gelen devlet görevlileri, Göztepe, Erenköy ve Bostancı bölgelerinde geniş arazilere köşkler inşa ettirirler. Fenerbahçe’ye doğru ilerlerken, varlıklı Levantenler ve gayrimüslimler geniş araziler satın alarak yazlık köşkler inşa ettirirler.
1892’de Hasanpaşa Gazhanesi’nin inşasıyla Kadıköy, havagazına kavuşur ve 1894’te şehir suyuna erişim sağlar. 1928’de ise Kadıköy’e elektrik gelir. Kadıköy’de kurulan Onuncu Belediye Dairesi’nin ilk başkanı Osman Hamdi Bey’dir.
Kadıköy, 1860’lı yıllarda gerçekleşen ilk imar hareketlerinden herhangi bir kazanç sağlayamamıştır. Ancak, 1912-1914 yılları arasında Cemil Topuzlu’nun şehreminliği döneminde ikinci bir imar hareketi gerçekleşmiştir ve Kadıköy bu hareketten önemli ölçüde etkilenmiştir.
Bu dönemde, bazı yol ve altyapı çalışmalarının yanı sıra, Şehremini Cemil Paşa’nın şehir ve semt parkları oluşturma projesi kapsamında Kadıköy’deki Kuşdili Deresi’nin yanında Yoğurtçu Parkı inşa edilmiştir. Ayrıca, İskele Meydanı’nda bulunan ve bugün hala kullanılan belediye binası da bu dönemde yapılmıştır.
Kadıköy, Cumhuriyet dönemine kadar İstanbul’un en ilerlemiş mahallelerinden biri olarak kabul edilir. Kadıköy, Cumhuriyet öncesinde çeşitli etnik gruplardan oluşan zengin bir nüfus yapısına ev sahipliği yapmıştır.
1869 yılında, o dönemde daha büyük ve önemli bir merkez olan Üsküdar Sancağı’na bağlanmıştır. Kadıköy, uzun bir süre Üsküdar’a bağlı kalmış ve 1 Eylül 1930’da ilçe statüsü kazanmıştır. Bu tarihte Kadıköy’ün Kızıltoprak ve Erenköy olmak üzere iki ayrı bucağı bulunmaktadır.
Kadıköy'de Kültürel Yapı
Kadıköy’deki birçok sinema ve tiyatro, 1992’de yaya bölgesi olarak düzenlenen Bahariye Caddesi üzerinde bulunmaktadır. Süreyya Operası, Reks Sineması, Barış Manço Kültür Merkezi, Caddebostan Kültür Merkezi, Haldun Taner Sahnesi, Halis Kurtça Kültür Merkezi, Müjdat Gezen Sanat Merkezi, Çağdaş Sahne, Enver Demirkan Tiyatrosu ve Bostancı Gösteri Merkezi, Kadıköy’deki önemli performans mekanlarından sadece birkaçıdır.
Opera Sinema ve tiyatro salonu, 1970’lere kadar hizmet vermiş ve şu anda bir pasaj olarak kullanılmaktadır. İlçede yaklaşık 20 sinema salonu bulunmaktadır. Sunay Akın’ın 2005’te kurduğu İstanbul Oyuncak Müzesi, Göztepe’de yer almaktadır. Kadıköy Boğa Heykeli, ilçenin sembollerinden biri olarak kabul edilir ve 1969’da ilçeye getirilmiş, 1990’larda ise mevcut konumu olan Altıyol’a taşınmıştır.
İstanbul'un en büyük ve en elit ilçeleri arasında yer alan Kadıköy'ün il olup olmayacağı konusunda çok fazla soru kulislerde yer alıyor. Şuan için net bir açıklama olmasa da Kadıköy her zaman bu potansiyeli tanıyan ilçeler arasında yer alıyor.
