Listeria bakterisi, toprak ve su gibi çevresel kaynaklardan bulaşabilen ve özellikle hamile kadınlar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf olanlar için ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir enfeksiyon etkenidir. Listeria bakterisi nedir, nasıl bulaşır, hangi gıdalarda bulunur ve ölümcül müdür? Bu soruların cevaplarını araştırdık ve uzmanlara danıştık.

Listeria bakterisi nedir?

Listeria bakterisi, Listeria monocytogenes adlı bir mikroorganizmanın neden olduğu listeriozis enfeksiyonunun kaynağıdır. Bu bakteri, gıda kaynaklı bilinen en tehlikeli mikroorganizmalardan biri olarak kabul edilir. Çevreye geniş ölçüde yayılabilen ve buzdolabı sıcaklığında bile gelişebilen bu bakteri, soğutma, dondurma, ısıtma ve kurutma işlemleri gibi olumsuz koşullara rağmen canlılığını koruyabilir. Listeria bakterisi, hayvanlarda ve insanlarda merkezi sinir sistemine ilişkin bozukluklarla karakterize bir hastalığa yol açabilir .

Listeria enfeksiyonu, genellikle bakteri ile kontamine olmuş yiyecekleri tükettikten sonra gerçekleşir. En çok yanlış işlenmiş şarküteri etleri ve pastörize edilmemiş süt ürünlerini yemekten kaynaklanmaktadır. Sağlıklı insanlar nadiren Listeria enfeksiyonundan hastalanırlar, ancak hastalık doğmamış bebekler, yeni doğanlar ve bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler için ölümcül olabilir.

Listeria enfeksiyonunun belirtileri arasında ateş, kas ağrısı, baş ağrısı, boyun tutulması, kusma, ishal ve konfüzyon bulunur. Gebelikte enfeksiyon oluşursa, Listeria bakterileri plasenta yoluyla bebeğe yayılabilir ve düşük, erken doğum veya ölü doğuma neden olabilir. Listeria enfeksiyonu tanısı için kan, idrar veya beyin omurilik sıvısı gibi vücut sıvılarından alınan örneklerde bakterinin varlığı araştırılır. Listeria enfeksiyonunun tedavisinde genellikle antibiyotik ilaçlar kullanılır.

Listeria enfeksiyonundan korunmak için bazı önlemler alınabilir. Bunlar arasında şunlar sayılabilir:

  • Et, yumurta ve süt ürünlerini iyice pişirmek veya pastörize etmek.
  • Çiğ veya az pişmiş et, deniz ürünleri veya yumurta içeren yiyeceklerden kaçınmak.
  • Şarküteri etleri veya pastörize edilmemiş peynir gibi riskli yiyecekleri tüketmemek.
  • Yiyecekleri saklamadan veya tüketmeden önce elleri, bıçakları, kesme tahtalarını ve tezgahları sabunlu suyla yıkamak.

Buzdolabında saklanan yiyecekleri düzenli olarak kontrol etmek ve son kullanma tarihi geçmiş olanları atmak.

Listeria, Listeria monocytogenes adlı bir bakterinin neden olduğu bir enfeksiyondur. Bu bakteri, çevreye geniş ölçüde yayılabilen ve buzdolabı sıcaklığında bile gelişebilen, soğutma, dondurma, ısıtma ve kurutma işlemleri gibi olumsuz koşullara rağmen canlılığını koruyabilen ve halk sağlığı açısından önemli bir patojen bakteridir.

Listeria enfeksiyonu, genellikle kontamine olmuş gıdaların yenmesiyle bulaşır. En sık etkilenen gıdalar şunlardır:

  • Çiğ et, çiğ deniz ürünleri veya çiğ yumurta içeren yiyecekler
  • Pastörize edilmemiş süt veya bu süt ile üretilen besinler (örneğin, yumuşak peynirler)
  • İyi yıkanmamış sebze ve meyveler
  • Önceden pişirilmiş hazır gıdalar (örneğin, şarküteri etleri veya füme etler)

Listeria enfeksiyonu, bir kişiden diğerine doğrudan bulaşıcı değildir. Ancak hamile kadınlar enfekte olduklarında, bakteriler plasenta yoluyla bebeğe geçebilir ve ciddi sonuçlara yol açabilir.

Listeria enfeksiyonundan korunmak için gıda güvenliği kurallarına uymak önemlidir. Bu kurallar şunları içerir:

  • Et, yumurta ve süt ürünlerini iyice pişirmek veya pastörize etmek
  • Çiğ veya az pişmiş et, deniz ürünleri veya yumurta içeren yiyeceklerden kaçınmak
  • Şarküteri etleri veya pastörize edilmemiş peynir gibi riskli yiyecekleri tüketmemek
  • Yiyecekleri saklamadan veya tüketmeden önce elleri, bıçakları, kesme tahtalarını ve tezgahları sabunlu suyla yıkamak
  • Buzdolabında saklanan yiyecekleri düzenli olarak kontrol etmek ve son kullanma tarihi geçmiş olanları atmak

listeria-1

Listeria bakterisi ölümcül mü?

Listeria bakterisi, Listeria monocytogenes adlı bir mikroorganizmanın neden olduğu listeriosis adlı bir enfeksiyondur. Bu bakteri, çevrede yaygın olarak bulunabilir ve düşük sıcaklıklarda bile yaşayabilir ve çoğalabili. Bu bakteri, genellikle pastörize edilmemiş süt ürünleri veya işlenmemiş et ürünleri gibi gıdalarla bulaşır.

Listeria enfeksiyonu, sağlıklı insanlarda genellikle hafif belirtilere neden olur, ancak hamile kadınlar, yeni doğanlar, yaşlılar veya bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler için ciddi ve hatta ölümcül olabilir. Listeria enfeksiyonunun belirtileri arasında yüksek ateş, baş ağrısı, kas krampları, bulantı ve ishal sayılabilir. Bu bakteri, kan dolaşımına veya beyne yayılabilir ve menenjit gibi hayati tehlike oluşturan komplikasyonlara yol açabili.

Listeria enfeksiyonu tanısı, kan, idrar veya beyin omurilik sıvısı gibi vücut sıvılarından alınan örneklerin laboratuvarda incelenmesiyle konulabilir.

 Listeria enfeksiyonunun tedavisi genellikle antibiyotiklerle yapılır. Tedavi süresi ve dozu, enfeksiyonun şiddetine ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak değişebilir.

Listeria enfeksiyonundan korunmak için, gıdaların uygun şekilde pişirilmesi, saklanması ve tüketilmesine dikkat etmek önemlidir. Ayrıca hamile kadınlar veya bağışıklığı zayıf olan kişiler, pastörize edilmemiş süt ürünleri veya işlenmemiş et ürünleri gibi riskli gıdalardan kaçınmalıdır.

Kaynak: Mehmet Pamuk