Her yıl yaklaşık 3 bin 750 bebek bu doğumsal anomaliden etkilenirken uzmanlar, erken tanı ve anne karnında uygulanan cerrahi müdahalenin çocukların sağlıklı bir birey olarak hayata başlamasında kritik rol oynadığını vurguluyor.
Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. İbrahim Alataş, spina bifidanın konjenital kalp hastalıklarından sonra en sık görülen doğumsal sorunlardan biri olduğunu belirterek, “Anne karnında yapılan cerrahi sayesinde bu bebekler yürüyebilen, koşabilen ve zihinsel engeli olmayan bireyler olarak dünyaya gelebilir” dedi.
Anne karnında müdahale şansı
Dr. Alataş, fetal cerrahinin genellikle gebeliğin 26. haftasında uygulandığını ifade ederek şu bilgileri verdi:
“Bebeğin sırtındaki açıklık kapatılarak sinir sistemi korunur. Bu sayede çocukların doğum sonrası motor ve zihinsel engellerden korunma şansı artar. Riskler var ama faydaları çok daha fazla.”
Erken tanı hayati önem taşıyor
Hastalığın gebeliğin erken dönemlerinde tespit edilebildiğini belirten Alataş, “12-16’ncı haftalarda ultrasonla tanı konabilir. 18-20’nci haftalarda ise farklı branşlardan uzmanların katıldığı konseyde değerlendirme yapılır. Fetal cerrahi için bebeğin bacak hareketlerinin olması, genetik anomali bulunmaması ve annenin cerrahiye uygun olması gerekir” diye konuştu.
Folik asit eksikliği büyük risk
Spina bifidanın en önemli risk faktörlerinden birinin folik asit eksikliği olduğuna dikkat çeken Alataş, Avrupa ve Amerika’da 18 yaş üstü tüm kadınlara günlük folik asit kullanımı önerildiğini, Türkiye’de ise genellikle gebelik tanısından sonra başlanıldığını hatırlattı. “Bu da koruyucu etkisini azaltıyor. Oysa 18 yaş üstü tüm kadınların günlük folik asit alması büyük önem taşıyor” uyarısında bulundu.
Türkiye’de bilinçli gebelik ve düzenli folik asit kullanımının yeterli düzeyde olmadığını dile getiren Alataş, ailelere ve anne adaylarına şu çağrıyı yaptı:
“Spina bifida tanısı alan gebelerin zaman kaybetmeden fetal cerrahi merkezlerine başvurması gerekir. Ameliyat kararı zor olsa da sağlıklı yürüyen bir çocuk görmek bu riske değerdir. Gebelik planlayan tüm kadınların folik asit kullanmaları ve düzenli kontrollerini aksatmamaları büyük fark oluşturur.”
