1923 sonrası dönemde, Manisa'nın yeniden yapılanması ve sosyo-ekonomik kalkınması hedeflenmiştir. Kentte önemli yapıların başında ise Manisa Halkevi Binası olmuştur. 1939 yılında tamamlanmış ve günümüzde kullanılmaktadır. Ayrıca Kula, Alaşehir, Turgutlu, Salihli, Akhisar, Kırkağaç, Demirci gibi ilçelerde de Halkevleri faaliyete geçmiştir. 1924 senesinde ise Manisa Dârülhilafe Medresesi kapatılarak yerine Saruhan Vilayeti İmam-Hatip Mektebi kurulmuştur.

Manisa Beyaz Fil (1)

1925'te sadece Muradiye Kütüphanesi varken, 1932'de Çaşnigir, 1937'de Halkevi Kütüphanesi ile sayı artırılmıştır. 1938'de Manisa Kitapsarayı hizmete girmiştir. Cumhuriyet'in ilanıyla birlikte sağlık alanında önemli adımlar atılmıştır. Sultan Camii yanındaki tarihi bimarhanenin terk edilmesiyle 1925 yılında geniş bir bahçe içinde bugünkü Manisa Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi'nin olduğu bölgeye taşınılmıştır. Cumhuriyet döneminin ilerleyen yıllarında ve günümüzde de büyük ölçekli sağlık yatırımları devam etmiştir.

Manisa Beyaz Fil (2)

Manisa'nın Cumhuriyet Dönemi'nde yapılan ilk meydanı

Manisa kentinin Cumhuriyet Dönemi'nde yapılan ilk meydanı olan ve Cumhuriyet Meydanı olarak isimlendirilen alan, özgün niteliğine uygun olarak meydan olarak düzenlenmiştir. Kent merkezindeki önemli ulaşım aksları ve kavşaklar da Cumhuriyet döneminde planlanmıştır.

Manisa’da Bayram Hazırlıkları: Camilerde Temizlik Serüveni
Manisa’da Bayram Hazırlıkları: Camilerde Temizlik Serüveni
İçeriği Görüntüle

Manisa Beyaz Fil (3)

Son dönemdeki önemli projelerden biri de Manisa kent merkezi, OSB, İzmir ve çevre yolu bağlantısını sağlayan Cumhuriyet Kavşağı'dır. Bu kavşak, Cumhuriyet'in 100. yılına yakın bir zamanda tamamlanarak açılmıştır. Manisa'nın bugünkü önemli sanayi gücünün temelleri Cumhuriyet döneminde atılmıştır. Manisa Organize Sanayi Bölgesi gibi yapılar, kentin sanayi alanındaki gelişimine önemli katkılar sağlamıştır.

Manisa'nın ilk betonarme yapısı

Cumhuriyet dönemi yapılarından olan ve bir dönem şehrin simgelerinden biri haline gelen Beyaz Fil binası, dönemin ilk betonarme yapılarından olmasıyla dikkat çekmektedir. Yıkım tehlikesiyle karşı karşıya kalmasıyla gündeme gelen ve Cumhuriyet'in ilanından itibaren şehrin ekonomik ve sosyal gelişimine katkıda bulunan önemli kurumlardan biri olmaktadır.

Manisa Beyaz Fil

Manisa, Kurtuluş Savaşı'nda büyük yıkım görmüş bir şehir olduğu için, Cumhuriyet dönemi, kentin yeniden inşası ve modern bir şehir kimliğinin kazanılmasında kritik bir rol oynamıştır. Günümüzde ise "Beyaz Fil" binası, yıkım tehlikesiyle karşı karşıya gelmektedir.

Bir dönem Manisalıların gözde mekanı olan bu yapı, bakımsızlık ve tartışmalar nedeniyle kaderine terk edilmiş durumda. Yapı, sadece estetik özellikleriyle değil, aynı zamanda şehrin sosyal ve ticari hayatında oynadığı rolle de önemli bir yere sahipti. Ancak yıllar içinde yeterli bakımı görmeyen bina, günümüzde harabe görünümüyle hem kent estetiğini olumsuz etkiliyor hem de güvenlik riski oluşturuyor.

Beyaz Fil'in akıbeti, Manisa kamuoyunda sıkça tartışılan konulardan biri haline geldi.

Muhabir: Abdullah Akar