Acil Tıp Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Hasan Burak Kaya, vatandaşları hem mantar hem de karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı dikkatli olmaları konusunda uyardı.
Mantarların zehirli olup olmadığını görünüşle anlamak mümkün değil
Yağışlarla birlikte ormanlarda pek çok mantar türünün ortaya çıktığını belirten Dr. Kaya, şehir efsaneleriyle yayılan yanlış bilgilere dikkat çekti:
“Vatandaşlarımız mantar toplamayı ve tüketmeyi seviyor. Ancak doğadan toplanan mantarların zehirli mi yoksa zehirsiz mi olduğunu sadece görüntüye bakarak ayırt etmek mümkün değil. Halk arasında ‘yıkayınca, kaynatınca ya da kurutunca zehri gider’ gibi yanlış inanışlar var. Bu yöntemler kesinlikle zehri ortadan kaldırmıyor. Özellikle 24 saatten sonra ortaya çıkan belirtiler, karaciğer ve böbrekleri kalıcı şekilde etkileyebiliyor. Bu nedenle vatandaşlarımız bilmedikleri mantarları kesinlikle tüketmemeli.”
Kaya, kültür mantarlarının güvenilir üreticilerden alınmasının tercih edilmesi gerektiğini de vurguladı. Ayrıca mantar tüketiminden sonra mide bulantısı, kusma, karın ağrısı gibi şikayetler yaşayanların vakit kaybetmeden sağlık kuruluşlarına başvurmasını istedi.
Sessiz katil karbonmonoksit her yıl can alıyor
Soğuyan havalarla birlikte soba ve şofben kullanımının arttığını hatırlatan Dr. Kaya, karbonmonoksit zehirlenmelerine karşı da uyardı:
“Karbonmonoksit kokusuz, renksiz, tatsız ve zehirli bir gaz. Yanlış kurulan sobalar, tıkalı bacalar veya arızalı şofbenler bu gazın ortama sızmasına neden olabiliyor. Vücutta oksijenin yerini alarak beyin ve diğer organları etkiliyor. Şiddetli baş ağrısı, kusma, halsizlik, baş dönmesi gibi belirtiler görüldüğünde karbonmonoksit zehirlenmesinden şüphelenmek gerekiyor.”
Dr. Kaya, özellikle kış öncesinde soba, şofben ve bacaların bakımının yapılması gerektiğini hatırlattı. Rüzgârlı havalarda soba yakarken dikkatli olunmasını, menfezlerin kapatılmamasını ve imkânı olanların karbonmonoksit dedektörü kullanmasını önerdi.
Önlem almak tedavi etmekten daha kolay
Her iki riskin de önlenebilir olduğuna dikkat çeken Dr. Kaya, “Hem mantar hem de karbonmonoksit zehirlenmeleri ciddi sonuçlara yol açabiliyor. Oysa basit önlemlerle bunların önüne geçmek mümkün. Bazen önlem almak, hastalıkla mücadele etmekten çok daha kolay ve etkili olabiliyor” dedi.
