Tarım uzmanları, bu durumun ana nedeninin iklim değişikliğine bağlı olarak artan sıcaklık dalgaları, düzensiz yağışlar ve nem oranındaki ani değişimler olduğunu belirtiyor.
Alaşehir, Sarıgöl ve Salihli ilçelerinde yoğun olarak yetiştirilen çekirdeksiz Sultaniye üzümü, hem iç tüketimde hem de ihracatta önemli bir paya sahip. Ancak üreticiler, son üç yıldır verimde ciddi düşüşler gözlemlediklerini söylüyor.
"Dönüm başına verim yarı yarıya azaldı"
Üzüm üreticileri, geçen yıl dönüm başına 2,5 ton üzüm alındığını, bu yıl ise bu miktarın 1,3 tona kadar gerilediğini belirtti. Üreticiler, "Salkımlar hem çürük hem küçük. Verim düştü, kalite düştü. İlaç maliyetiyle baş edemiyoruz" dediler.
Manisa İl Tarım ve Orman Müdürlüğü verilerine göre, 2022-2024 yılları arasında Sultaniye üzüm rekoltesinde yaklaşık %28 oranında azalma kaydedildi.
Hastalıklar yaygınlaşıyor
Bölgedeki Ziraat Mühendisleri, artan sıcaklık ve nemin, bağ hastalıklarının yayılmasında etkili olduğunu ifade etti. Mühendisler, "Küllemeden mildiyöye, kurşuni küften güneş yanıklarına kadar birçok sorun aynı sezonda görülüyor. Bu da üreticiyi ilaç kullanımına zorluyor" diye konuştular.
Üreticiler, hastalıklara karşı sezon boyunca 12 ila 16 kez kimyasal ilaç uygulamak zorunda kaldıklarını belirtiyor. Bu durum hem üretim maliyetini artırıyor hem de kalıntı sorunu nedeniyle ihracatta risk oluşturuyor.
Çözüm arayışı: Doğal uygulamalar ve dijital tarım
Artan hastalık ve verim kaybı nedeniyle bazı üreticiler doğal içerikli uygulamalara yöneliyor. Özellikle silisyum bazlı ürünler, kaolin kili, leonardit ve yararlı mikroorganizmalar içeren preparatların kullanımında artış gözleniyor.
Öte yandan, bazı büyük bağ işletmeleri dijital tarım uygulamalarıyla iklim verilerini takip ederek hastalık erken uyarı sistemleri kuruyor. Ancak küçük ölçekli çiftçilerin bu teknolojilere erişimi sınırlı kalıyor.
Uzmanlardan “iklim uyumlu bağcılık” vurgusu
Tarım danışmanları, mevcut desteklerin yeterli olmadığını belirterek, "İklim krizine uyumlu yeni üzüm çeşitleri, akıllı sulama yatırımları ve biyolojik mücadele desteği artırılmalı. Aksi takdirde Manisa üzümü hem iç pazarda hem ihracatta kan kaybeder" değerlendirmesinde bulundular.
Türkiye’nin yaş meyve ihracatında önemli bir yer tutan Manisa bağcılığı, iklim krizinin etkilerine karşı sürdürülebilir tarım politikaları geliştirilmediği takdirde uzun vadede ciddi üretim kayıplarıyla karşı karşıya kalabilir.