Türkiye, dünya kayısı üretiminde lider konumda olmasına rağmen 2025 yılı baharında yaşanan zirai don felaketi, özellikle Malatya başta olmak üzere birçok üretim bölgesinde ciddi kayıplara yol açtı.
Malatya'da milyonlarca kayısı ağacı zarar görürken Ege Bölgesi'nde ise ürün dalında kaldı. Bu durum, tarımsal üretim planlaması, lojistik ve piyasa dengeleri açısından önemli soruları gündeme getirdi.
Ege Bölgesi'nde, özellikle İzmir, Manisa ve Aydın çevresindeki kayısı üreticileri iklim koşullarının uygunluğu sayesinde verimli bir sezon geçirdi. Ancak Malatya'da zirai don olayı nedeniyle fiyatlar yükselirken Ege'deki üreticiler kayısıyı dalında bırakmak zorunda kaldı. Bir yanda ürün kıtlığı yaşanırken diğer yanda kayısıların dalında çürümesi büyük bir çelişki.
Görüştüğüm üreticiler, "Kayısıların dalında kalmasına üzülüyoruz. Toplayıp tüm mahalleye dağıtmaya çıktım, çoğu komşu 'Bizim de ağacımız var, başkalarına ver.' diyerek geri çeviriyor. Bizim bölgemizde herkesin evinin önünde, bağında, bahçesinde kayısı ağacı var. Eminim ki büyük şehirlerde kayısı oldukça pahalı satılıyor ve insanlar alamıyor. Keza Malatya'da don olayı oldu, fiyatlar uçmuş. Bizim burada kayısıya dönüp bakan yok." diye sitem ettiler.
Gerçekten de kayısı, hem meyve suyu hem de kurusu değerli bir meyve. Memleketin kayısı üretimiyle meşhur ili de zirai don olayından etkilenmiş ama gelin görün ki Ege'de kayısıya dönüp bakan yok. Aynı şey dut meyvesinde de yaşanıyor, öyle değil mi? Bolluk içindeyiz ama israfa da razı olamayız. İnşallah bu soruna bir çare bulunur.
